Tworzenie zespołów nauczycieli i podejmowanie decyzji na podstawie danych
Ostatnio nauczyciele są postrzegani jako niezbędni uczestnicy, a nawet liderzy działań zmierzających do reformy szkół. Dyrektorzy szkół są zachęcani do budowania zespołów złożonych z nauczycieli i personelu, które zajmowałyby się badaniem danych, proponowaniem zmian do programu nauczania oraz funkcjonowania danej szkoły i wreszcie wprowadzaniem planów w życie. Jest to ciągle trwający proces dla szkół podejmujących działania ulepszające. W ten sposób podejmowanie decyzji rozkłada się na osoby zaangażowane w poprawę zarówno atmosfery, jak i wyników nauczania placówek. Budowanie struktur demokratycznych w szkole wspomaga działania związane z jej ulepszaniem. Prawidłowe wyważenie tych działań nie jest łatwe. Na omawianej sesji warsztatowej będziemy analizować etapy procesu podejmowania decyzji, role dla nauczycieli i dyrektorów, wysłuchamy relacji dyrektora jednej ze szkół na temat jej działań oraz posłużymy się różnymi narzędziami, które zespoły nauczycielskie mogłyby wykorzystywać do rozważenia jakości swoich spotkań i umiejętności wspólnej pracy. W szkole, która jest organizacją uczącą się, zespoły nauczycieli nie tylko istnieją, ale i dobrze funkcjonują, starają się refleksyjnie oceniać swoje działania i wywierać wpływ na życie uczniów w swoich szkołach.
Sesja związania jest z wymaganiami: 1.2 Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności oraz 2.2 Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej.
Edukacja w zakresie globalnego obywatelstwa: weryfikacja pojęcia lokalności
Zasadniczo edukacja jest doświadczeniem lokalnym, niemniej jednak często pojawiają się opinie, że młodych ludzi należy kształcić pod kątem globalnego obywatelstwa. Opisywana prezentacja analizuje możliwości ponownego rozważenia pojęcia lokalności w świetle edukacji wokół trzech obszarów, w tym problemu "tu/tam", problemu "zainteresowania/obojętności" oraz problemu "kiedyś/dziś". Wspomniane napięcia będą poddane analizie, a ponadto zostaną przedstawione sugestie na temat bieżących oraz powstających praktyk edukacji w zakresie globalnego obywatelstwa.
Sesja związania jest z wymaganiami: 1.2 Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności oraz 2.2 Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej.
Zarządzanie różnorodnością i akceptacją w Western Cape (RPA): poradnik dla dyrektorów szkół i wychowawców
Omawiane warsztaty skupiają się na kwestiach różnorodności i akceptacji w środowiskach edukacyjnych. Ich celem jest aktywne zaangażowanie uczestników w rozważania na temat tego, w jaki sposób społeczne oczekiwania (tj. status quo) oraz akceptacja/wykluczenie grup osób, które są inne lub różne, wpływają na sposoby traktowania problemu inności w szkołach. Warsztaty opierają się na analizie pojęć centrum, peryferii i kapitału kulturalnego, która ma pomóc uczestnikom w zrozumieniu, w jaki sposób nasze codzienne interakcje, nasz status społeczny, ekonomiczny i kulturalny oraz związane z tym wartości umieszczają nas samych lub innych w centrum bądź na peryferiach. Uczestnicy analizują te pojęcia w obrębie swoich środowisk edukacyjnych za pomocą różnych czynności, pytań refleksyjnych i dyskusji grupowych. W ten sposób uczestnicy muszą zmagać się z problemami nierówności oraz dostępu dotyczącymi ich uczniów, nauczycieli, administratorów oraz dzielić się najlepszymi praktykami będącymi wyrazem ich starań w kierunku wyrównywania szans dla wszystkich osób w ich środowiskach edukacyjnych. Warsztaty kończą się prezentacją sposobu, w jaki Ministerstwo Edukacji Prowincji Przylądkowej Zachodniej spróbowało poradzić sobie z problemem różnic i konfliktów poprzez opracowanie wytycznych dla okręgów szkolnych.
Sesja związania jest z wymaganiem: 2.6 Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych.
Zespoły nauczycieli jako kluczowe elementy demokratycznych szkół
Dr Farber i dr Armaline od 20 lat aktywnie zajmują się badaniem, opracowywaniem i oceną projektów reform szkół w Stanach Zjednoczonych. Bazując na swoim obszernym doświadczeniu, będą oni analizować wspólnie z uczestnikami charakterystyczne elementy udanych prób tworzenia demokratycznych struktur i praktyk szkolnych, które promują bardziej sprawiedliwe i ludzkie środowisko edukacyjne oraz poprawiają wyniki nauczycieli i uczniów. Szczególnie kluczową cechą wspomnianych działań reformatorskich jest tworzenie zespołów nauczycieli jako narzędzia umożliwiającego wspólne podejmowanie decyzji w szkole oraz bardziej efektywną pracę nauczycieli z uczniami w celu osiągania społecznych, etycznych i edukacyjnych celów demokratycznych szkół. Celem tych warsztatów jest (1) utworzenie i funkcjonowanie efektywnych zespołów nauczycielskich (wymagania, obietnice i pułapki) oraz (2) opracowanie próbnych protokołów "teacher talk", które pomagają nauczycielom spojrzeć krytycznie zarówno na ich własne działania, jak i na efekty pracy ich uczniów. W miarę możliwości uczestnicy będą angażowani w tworzenie próbnych protokołów w celu sformułowania wzorcowych działań zespołów nauczycielskich zmierzających do stworzenia demokracji partycypacyjnej w szkolnictwie.
Sesja związania jest z wymaganiami: 2.4 Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli oraz 4.1 Funkcjonuje współpraca w zespołach.
Edukacja jako miejsce zmiany.
Biorąc pod uwagę stopień zaangażowania edukacji w produkcję i reprodukcję kulturalną i jej rosnącą komercjalizację, nie jest do końca jasne, w jaki sposób pedagodzy i instruktorzy mogą promować równość i sprawiedliwość społeczną poprzez edukację. Bourdieu i jego współpracownicy we Francji wyraźnie sugerują w swojej pracy (1977, 1996), że formalna edukacja raczej pogłębia nierówności społeczne, niż pomaga je eliminować. Moje własne badania na temat szkół (Lynch i Lodge, 2002) oraz badania prowadzone przez wiele innych szkół na całym świecie potwierdzają wnioski Bourdieu nie tylko w odniesieniu do klasy społecznej, ale także w kategoriach płci, niepełnosprawności, rasy, seksualności i wieku. Istnieją też jednak sprzeczności, które można wykorzystać do wyrażania odmiennego stanowiska na wszystkich szczeblach edukacji (Apple, 2007, Giroux, 1983, 2002; Lynch, Crean i Moran, 2010). Najważniejszym pytaniem jest to, jak możemy tworzyć przestrzenie edukacji o autentycznym potencjale transformacji i jakich struktur potrzebujemy do skutecznego radzenia sobie z problemem nierówności w edukacji. Ponadto istnieje pytanie, jak możemy wdrażać operacyjnie takie struktury w taki sposób, aby nie pogłębiać jeszcze bardziej niesprawiedliwości, którą zamierzamy niwelować. W tym dokumencie, opierając się na pracy Paulo Freire (1970, 1972, 1974, 1992, 1997), zamierzam przedstawić rodzaj dialogowego i głęboko demokratycznego podejścia, które musimy przyjąć jako osoby odpowiedzialne za edukację przy promowaniu równości. W celu przedstawienia pełnych ram dla konceptualizacji pojęcia równości w edukacji zamierzam również oprzeć się na współczesnych badaniach teorii egalitarnej, włącznie z naszą własną pracą (Baker, Lynch i in., 2004, 2009; Lynch i in., 2009). Zamierzam pokazać, że problem równości w edukacji nie jest jedynie kwestią sprawiedliwości dystrybutywnej (w kategoriach klasowych), ale także kwestią szacunku i uznania dla wielu różnych grup, sprawiedliwości reprezentacyjnej w kategoriach władzy, a także sprawiedliwości afektywnej w kategoriach rozpoznawania potrzeb uczniów i nauczycieli dotyczących opieki (Lynch i Baker, 2005, Lynch, Cantillon i Lyons, 2007). Zamierzam pokazać, dlaczego musimy promować równość warunków nie tylko w edukacji, ale i w ramach całego społeczeństwa, jeśli mamy osiągnąć konkretną i znaczącą równość szans w edukacji (Lynch i Baker 2005).
Sesja związania jest z wymaganiem: 2.6 Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych.
Rola i postawy pracowników szkół średnich - potencjalna lekcja dla polskiego systemu edukacji
Program dla uczniów w wieku 14-19 lat zajmuje ważne miejsce w polityce edukacyjnej Wielkiej Brytanii oraz w szerszym wymiarze. Obecnie uczniom powyżej lat 16 oferowanych jest mnóstwo odpowiednich kursów i szkoleń, co może sprawiać wrażenie, że uczniowie stoją przed skomplikowanym wyborem, a zapisanie się na właściwy kurs pociąga za sobą mnóstwo niepewności. Głównym celem tej prezentacji jest lepsze zorientowanie się, co nauczyciele wiedzą na temat możliwości dostępnych dla osób w wieku 14-19, a w szczególności zbadanie, w jakim stopniu nauczyciele są zaznajomieni z alternatywnymi ścieżkami dla osób powyżej 16 lat, które prowadzą do podjęcia nauki w szkołach wyższych, co pociąga za sobą wyraźne implikacje dla równości szans i sprawiedliwości społecznej. Ponadto prezentacja daje wyobrażenie na temat stopnia pewności, z jakim nauczyciele świadczą porady i opiekę dla osób powyżej 16 roku życia, a także tego, jak postrzegają oni znaczenie własnej roli i obowiązków przy udzielaniu informacji, wskazówek i porad (IAG) dla osób powyżej 16 lat. Następnie rozważone zostają czynniki mające wpływ na udzielanie informacji, wskazówek i porad przez nauczycieli. Opracowanie opiera się na gruntownym tematycznym podejściu, w ramach którego poprzez wykorzystanie procesu wstępnego szkolenia analitycznego powstają kluczowe koncepcje i pomysły, które pomagają nam uzyskać pełniejszą wiedzę na temat doświadczeń zdobywanych przez nauczycieli przekazujących informacje, wskazówki i porady dla uczniów.
Sesja związania jest z wymaganiami: 2.5 Kształtuje się postawy uczniów oraz 4.1 Funkcjonuje współpraca w zespołach.
Rola autoewaluacji w podnoszeniu jakości edukacji
Obecnie wiele krajów na świecie wykorzystuje ocenę własną dokonywaną przez szkoły jako środek służący poprawie edukacji dla wszystkich uczniów. Omawiany dokument będzie zawierać analizę trzech systemów szkolnych w Szkocji, Słowenii i australijskim stanie Wiktoria oraz ich porównanie pod kątem efektywności w poprawianiu rezultatów dla uczniów. Dokument będzie zawierać analizę sposobu, w jaki stosowanie międzynarodowych testów osiągnięć wspomaga proces podnoszenia poziomu odpowiedzialności szkół, oraz stosowania we wszystkich trzech systemach zarówno oceny własnej, jak i zewnętrznej jako środka poprawiającego jakość nauczania i uczenia się. Następnie zostaną poddane analizie trzy aspekty: kierowanie klasą, rozwijanie umiejętności myślenia u uczniów oraz poprawa stosunków na linii uczeń – nauczyciel jako trzy główne obszary promujące przyswajanie wiedzy przez uczniów na wysokim poziomie. Każdy z nich zostanie przeanalizowany, a następnie zostaną rozważone ewentualne strategie poprawy współdziałania nauczycieli. Wreszcie jako ostatnia zostanie rozważona rola szkolnego lidera w kładzeniu nacisku na uczenie się, w tym uczenie się uczniów, personelu oraz instytucji. Zostaną przedstawione argumenty, że szkolni liderzy z prawdziwego zdarzenia muszą wiedzieć, co robić, a także jak to robić, a na samym końcu zostaną opisane wybrane strategie tych dwóch aspektów działalności liderów.
Sesja związania jest z wymaganiami: 1.1 Analizuje się wyniki sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe oraz 4.2 Sprawowany jest wewnętrzny nadzór pedagogiczny.
Angażowanie się w transformację edukacji
"Tak wiele zreformowano, a tak niewiele się zmieniło" – głosi popularne powiedzenie. Ten problem sam w sobie nie jest innowacją, ale skutecznym wprowadzaniem innowacji poprzez rygorystyczny proces zmian. W układance, jaką jest reforma edukacji, systematyczne zarządzanie zmianami jest tym elementem, którego często brakuje. Wiedzę nabywamy poprzez zmiany. Nie istnieje żadne uniwersalne ani jedyne podejście do zmiany, ale jako profesjonaliści musimy znaleźć właściwe rozwiązania dla naszego kontekstu. Badania i doświadczenie podpowiadają nam, że proces zmian następuje etapami. Każdy etap musi zostać przyswojony i wsparty poprzez czas, starania i zasoby. Uczenie się i nauczanie, program nauczania oraz ocena powinny mieć wspólne wartości. Klucz do przyszłego sukcesu leży w uzyskaniu syntezy pomysłów o dużym potencjale skuteczności, które znajdują się na obu końcach spektrum rozmów o edukacji oraz rozstrzygnięciu wewnętrznych dylematów. Aby skutecznie przeprowadzać zmiany, musimy: opanować biegle proces uczenia się, rozumieć zmiany, jasno określać cel, bazować na wartościach, przestrzegać zasad, unikać dychotomii w rozstrzyganiu dylematów, spoglądać wewnątrz, na zewnątrz i do przodu w celu dostrzeżenia obrazu całości ponad wszystkimi innymi elementami, podejmować działania w celu poprawy wyników oraz angażować osoby uczące się.
Sesja związania jest z wymaganiem: 2.3 Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany.
Kontekstowe uczenie się dla zarządzania i nauczania w Europie. Przekształcanie szkoły w środowisko kształcenia nauczycieli
U podstaw tych warsztatów leży idea, że dobre szkoły to szkoły, w których nauczyciele w sposób profesjonalny kształcą się sami, demonstrując uczniom swój zapał i kompetencje w zdobywaniu wiedzy. Nauczyciele nie tylko posiadają dużą wiedzę, ale i są kompetentni. Aby mogli to osiągnąć, szkoły muszą umożliwić im kształcenie się i profesjonalny rozwój. Tematem omawianych warsztatów są czynności, które należy wykonać w celu zapewnienia nauczycielom urozmaiconego i oferującego duży potencjał środowiska, w którym mogliby się uczyć. Warsztaty rozpoczynają się od części teoretycznej. Głównymi pojęciami są produktywność wiedzy oraz szkoła jako instytucja ucząca się. Po wprowadzeniu przyjdzie kolej na bardziej praktyczną część warsztatów, poświęconą sposobom, które szkolni liderzy lub menedżerowie mogą wykorzystywać do promowania profesjonalnego uczenia się i rozwoju w szkołach. Uczestnicy zostaną poproszeni o udzielenie odpowiedzi na pytanie w ramach pierwszego narzędzia oraz omówienie drugiego narzędzia, do którego przesłałem link w swojej ostatniej wiadomości z 1 lutego.
Sesja związania jest z wymaganiami: 4.1 Funkcjonuje współpraca w zespołach oraz 4.2 Sprawowany jest wewnętrzny nadzór pedagogiczny.
W jaki sposób szkoły wykorzystują wyniki inspekcji- problemy i perspektywy
Kontrola jest obecnie postrzegana jako część nowego modelu rządu zorientowanego na jakościowy rozwój szkoły. To zewnętrzne podejście pozwala szkołom na uzyskanie szczegółowej informacji zwrotnej na temat swoich osiągnięć w obszarach, często opartych o normy krajowe. Wyniki kontroli muszą być koniecznie związane z wewnętrznymi procesami rozwoju zachodzącymi szkole, ponieważ jakość kształcenia nie zwiększa jedynie przez kontrolę. Dlatego istotne jest to, co należy zrobić z wynikami inspekcji szkoły, aby mogły przyczynić się do trwałej poprawy jakości? Szczególnie interesujące są poniższe pytania: - Co wiemy o jakości zorientowanej na rozwój szkoły? - Co wiemy na temat wpływu wyników kontroli na jakościowy rozwój szkoły? - Kto i w jaki sposób odpowiada za zrównoważony rozwój jakości? - Jakie umiejętności są niezbędne w szkole, w celu zarządzania złożonymi procesami jakości zorientowanej na rozwój? - Jaki rodzaj wsparcia potrzebują szkoły, aby były w stanie rozpocząć rozwój w odniesieniu do wyników kontroli? - Jakie informacje zwrotne są potrzebne, aby pobudzić rozwój?
Sesja związana z wymaganiem: 4.2 Sprawowany jest wewnętrzny nadzór pedagogiczny.
Nauczyciele pracują zespołowo i analizują efekty swojej pracy
Prezentacja ma na celu wskazanie barier w zespołowym działaniu nauczycieli oraz korzyści z działania zespołowego nauczycieli oraz rodzajów zespołów. Sesja będzie dotyczyła również racjonalności zespołowego działania nauczycieli, powodów, dla których organizuje się pracę zespołową w szkole. Poruszone zostaną tematy: motywacji nauczycieli do podejmowania działania zespołowego oraz efektów pracy zespołowej nauczycieli w szkole. Na koniec wystąpienie będzie dotyczyło kierowania zespołem ewaluacyjnym w ramach nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez dyrektora szkoły.
Sesja związana jest z wymaganiem: 4.1 Funkcjonuje współpraca w zespołach.
Problemy z koncepcją pracy szkoły? Zapraszam do poszukiwania rozwiązań
Celem sesji jest przedyskutowanie problemów związanych z koncepcją pracy szkoły - praktycznych i teoretycznych, powstających na poziomie szkoły i organu prowadzącego, opracowujących koncepcję, nauczających jak to czynić i kształtujących politykę oświatową - oraz poszukiwanie dla nich rozwiązań. Adresatami sesji powinny być osoby zainteresowane zagadnieniem koncepcji pracy szkoły (dyrektorzy placówek oświatowych, przedstawiciele organów prowadzących, pracownicy systemu doskonalenia nauczycieli, nauczyciele akademiccy, kreatorzy polityki oświatowej). Dyskusja będzie przebiegała w poniższej kolejności:
1. Wprowadzenie do dyskusji
2. Zebranie problemów, które nurtują uczestników sesji w związku z wymogiem posiadania przez szkołę koncepcji pracy
3. Wspólne poszukiwanie rozwiązań - dzielenie się doświadczeniami i wiedzą
4. Podsumowanie dyskusji
Zebranie problemów, w zależności od potrzeb, odbędzie się w jednej lub dwóch rundach, podobnie poszukiwanie rozwiązań. Dzieleniu się doświadczeniami i wiedzą będzie towarzyszył komentarz merytoryczny. Na zakończenie uczestnicy otrzymają sugestie do dalszej refleksji nad omawianym zagadnieniem. Pokłosiem sesji będzie spisanie zgłoszonych problemów oraz proponowanych rozwiązań (również tych problemów, dla których nie znaleziono rozwiązań).
Sesja związana jest z wymaganiem: 2.1 Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy.
Jak czytać raport z ewaluacji zewnętrznej szkoły lub placówki oświatowej
W warsztacie powinny uczestniczyć osoby odpowiedzialne za prowadzenie polityki oświatowej w jednostce samorządu terytorialnego, a więc przedstawiciele organu prowadzącego oraz przedstawiciele środowiska nauczycielskiego. Uczestnicy powinni dysponować podstawowymi dokumentami sterującymi oświatą i rozwojem lokalnym, a to:
polityką oświatową, o ile została przyjęta do realizacji, strategią rozwoju lokalnego, o ile została uchwalona, wieloletnim planem inwestycyjnym, obowiązującym (lub/i planowanym) budżetem na rok bieżący, innymi dokumentami, które zostaną uznane za niezbędne przez którąkolwiek grup z uczestników szkolenia. Warsztat pozwoli na zapoznanie uczestników z treściami merytorycznymi zawartymi w instrukcji "Jak czytać raport z ewaluacji…" oraz na przeprowadzenie ćwiczeń z wykorzystaniem materiałów opracowanych na potrzeby Projektu.
Temat bloku szkoleniowego:
Proces ewaluacji w świetle założeń projektu. Interpretacja raportu ewaluacyjnego. Założenia i elementy polityki oświatowej. Wnioski raportu ewaluacyjnego jako determinanty polityki oświatowej - część 1 Stosowane przez szkoły/placówki elementy polityki oświatowej a wymagania stawiane Rozporządzeniem. Wnioski raportu ewaluacyjnego jako determinanty polityki oświatowej - część 2 Czytanie raportu ewaluacyjnego na tle instrumentów polityki oświatowej w kompetencjach organu prowadzącego. Wnioski główne. Sesja dla wszystkich zainteresowanych edukacyjną polityką lokalną.
Sesja związana jest z wymaganiem: 3.1 Wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju.
Ewolucja biologiczna a procesy uczenia się i nauczania. Dydaktyka ewolucyjna
Tematyka sesji dotyczy biologicznych i memetycznych uwarunkowań zjawisk znanych z praktyki szkolnej, memetycznej interpretacji uczenia się i nauczania oraz problemów pojawiających się w trakcie planowania i przeprowadzania tych procesów. Punktem wyjścia jest wykład ilustrowany prezentacją multimedialną, dotyczący podstawowych założeń dydaktyki ewolucyjnej (około 30 minut). Drugi etap dotyczy ewolucyjnej interpretacji wybranych zjawisk związanych z praktyką szkolną takich jak ściąganie, zależne od płci konteksty kształcenia, fizjologia dobrego wykładu (zależnie od preferencji i zainteresowania wykazanego przez uczestników około 30 - 50 minut). Uwagi i dyskusja nad przydatnością i ograniczeniami dydaktyki ewolucyjnej w interpretacji zjawisk szkolnych we szczególnym uwzględnieniem warunków ewaluacji (10-10 minut).
Sesja związana jest z wymaganiami: 2.2 Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej oraz 2.3 Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany.
Zapobieganie problemom dyscypliny w klasie
Przyglądając się uważnie wielu szkolnym incydentom odkrywamy, że nie każdy z nich powinien stać się problemem. Różni nauczyciele na temat tej samej sytuacji mają różne zdania. Jednym z najczęstszych źródeł problemów dyscyplinarnych jest błędna ocena sytuacji przez nauczyciela. Polega ona na tym, że nastąpiło tu zakłócenie osobistego funkcjonowania nauczyciela. Nie jest to więc problem dyscyplinarny, a w rzeczywistości problem nauczyciela. W tym warsztacie przyjrzymy się wielu problemom jakie doświadczają nauczyciele. Zastanowimy się, jak możemy im pomóc.
Sesja związana jest z wymaganiem: 2.5 Kształtuje się postawy uczniów.
Jak budować zaufanie do edukacji?
Wykład (interaktywny, ilustrowany planszami) będzie poświęcony rozważaniu odbudowy zaufania społecznego do nauczycieli, świadomości zadań stojących przed edukacją oraz temu, co wspomaga a co utrudnia wypełnianie tych zadań.
Sesja związana z wymaganiem: 3.3 Promowana jest wartość edukacji.
Dziecko wobec jakości w edukacji - przedmiot czy podmiot edukacji?
Dziecko o rok młodsze w szkole podstawowej. Przygotowanie nauczycieli do pracy z młodszym uczniem.
Sesja związana jest z wymaganiami: 1.2 Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności oraz 2.3 Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany.
Relacje pomiędzy rodziną a szkołą. Od integracji instytucji społecznych po reprodukcję kultury dominującej.
Rodzina i szkoła są zgodnie pokazywane we wszystkich paradygmatach socjologicznych jako prymarne instytucje socjalizujące. Od Durkheimowskiego funkcjonalizmu, gdzie społeczeństwo wykuwa swoje zasady na ludzkiej tabula rasa, po konstruktywizm strukturalny Bourdieu, który wymienia rodzinę i szkołę jako kluczowe składowe reprodukcji habitusów. Ogólny trend, zdiagnozowany jeszcze przez funkcjonalistów, wskazuje na przenoszenie socjalizacji na instytucje edukacyjne. Powstaje zatem pytanie, jak ta ścisła funkcjonalna zależność może przekładać się na homogenizację stylów życia, czy wręcz autonomię podmiotu. Wymaganie "Rodzice są partnerami", które w moim odczuciu kontynuuje Parsonowską ideę integracji instytucji społecznych, jest doskonałym punktem wyjścia. Celem jest zarysowanie sposobów ukazania zetknięcia tych dwóch instytucji społecznych w najważniejszych paradygmatach socjologii rodziny, by podjąć refleksję/dyskusję w kontekście danych zebranych w ramach systemu ewaluacji oświaty.
Sesja związana jest z wymaganiem: 3.4 Rodzice są partnerami szkoły.
"I kto to mówi?" Jakie głosy słychać, a jakie nie z polskiej szkoły
W swojej prezentacji chcielibyśmy skupić się na analizie zagadnieniu kto (jakie grupy, kategorie) są uczestnikami badań edukacyjnych (w tym w ewaluacjach), a głosów jakich kategorii aktorów życia szkolnego nie słychać. Największe badania edukacyjne na świecie (jeżeli chodzi o temat badań) skupiają się na zagadnieniu uwarunkowań oraz efektów kształcenia. Natomiast jeżeli chodzi o grupę badanych to mamy przede wszystkim do czynienia z badaniami uczniów (np. PISA) czy nauczycieli (np. TALIS). Podobnie w Polsce (realizowany do 2015 roku przez Instytut Badan Edukacyjnych projekt systemowy "Badanie jakości i efektywności edukacji oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego"). Z tych badań rysuje się obraz szkoły w której głownie widać uczniów (a raczej, w skali ogólnopolskiej średnie wyniki uczniów z egzaminów zewnętrznych). Perspektywa nauczycieli, dyrektorów (szczególnie silnie reprezentowana w ewaluacji zewnętrznej czy badaniach realizowanych przez Instytut Badań Edukacyjnych) nawet jeżeli nie zawsze jest pełna to jest obecna. O wiele bardziej ograniczona jest wiedza płynąca z badań rodziców (choć różne badania starają się uchwycić perspektywę tej grupy - np. wspomniana ewaluacja zewnętrzna).
Sesja związana jest z wymaganiem: 4.2 Sprawowany jest wewnętrzny nadzór pedagogiczny.
Przywództwo dla uczenia się
Celem sesji jest refleksja nad posiadanymi przekonaniami na temat przywództwa oraz porównanie ich z wynikami badań przeprowadzonych wśród dyrektorów szkół w 2010 roku. Ta refleksja służyć będzie wspólnemu budowaniu rozumienia pojęcia "przywództwo edukacyjne" oraz rozumienia roli przywództwa w procesie uczenia się. Ta najważniejsza funkcja szkoły jaką jest wspieranie uczenia się powinna stać się również głównym celem działania dyrektora szkoły (i innych liderów szkolnych).
Sesja związana jest z wymaganiem: 4.2 Sprawowany jest wewnętrzny nadzór pedagogiczny.
Modele współpracy szkół z organizacjami w środowisku lokalnym
Jednym z najważniejszych wyzwań stojących przed współczesnymi szkołami jest konieczności nauczenia się takiej współpracy z innymi organizacjami w otoczeniu szkoły, która prowadząc do wzajemnego ich rozwoju pozwalałaby jednocześnie w pełniejszy sposób odpowiadać na potrzebę właściwego radzenia sobie z problemami uczniów i lepszego wspierania ich rozwoju indywidualnego. Szkoły podejmują to wyzwanie w różny sposób. Opis tych sposobów współpracy jak też określenie czynników określających ich kształt, jest niezbędnym warunkiem wstępnym przy konstruowaniu zaleceń co do organizacyjnych zmian w szkole, które sprzyjałyby transformacji kultury szkoły w kierunku takiej, która ułatwia budowanie zdolności do wchodzenia w głębsze profesjonalne relacje z otoczeniem.
Sesja związana jest z wymaganiem: 3.1 Wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju.
Szkoła skoncentrowana na uczeniu się uczniów
Rozwój wiedzy na temat uczenia się w tym psychologii poznawczej, neurologii, lingwistyki i antropologii pozwala lepiej rozumieć proces uczenia się i przez to daje praktyczne wskazówki na temat skutecznego nauczania w szkole. W rozwiniętych systemach edukacyjnych rośnie znaczenie profesjonalizacji pracy nauczycieli. Polskie szkoły stoją przed koniecznością zmian organizacyjnych. Potrzebna jest zmiana roli dyrektora i szkolnej kultury nauczania i uczenia się. Dalszy rozwój polskiej oświaty wymaga zmian w stosowanych interwencjach systemowych. Potrzebna jest szkoła ucząca się, w której nauczyciele współpracując w małych zespołach doskonalą swoją pracę koncentrując się na efektywnym uczeniu się wszystkich uczniów.
Sesja związana z wymaganiami: 2.3 Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany oraz 4.1 Funkcjonuje współpraca w zespołach.
Rozwijanie wiedzy praktycznej nauczycieli. Pytanie o relacje między instytucjami tworzącymi sieć ich uczenia się
W trakcie sesji podjęta zostanie dyskusja wiedzy praktycznej nauczycieli - jej istoty i możliwości wzrostu/rozwijania w sieciowo rozumianej edukacji. Pojęcie sieci (Cornelius), w odniesieniu do współpracy instytucji angażowanych w doskonalenie szkolnego nauczania, zdaje się stopniowo zastępować/wypierać takie wypracowane wcześniej koncepcje czy kategorie, jak organizacja ucząca się (Senge, 2000), wspólnoty praktyków (Wegner, 1998), wspólnoty uczenia się (Kilpatrick, Jones, Barret, 2006) czy platformy (Smith, 2000). Odwołując się do fenomenologiczno-partycypacyjnego podejścia do edukacji nauczycieli, zwłaszcza koncepcji ekspansywnego uczenia się osób dorosłych Engeströma (2011) rozważyć zamierzamy, jak wobec redefinicji edukacyjnego działania, polegającego i na poszerzeniu wymiarów wiedzy praktycznej (mamy tu do czynienia z pełną integracją elementów typowo "działaniowych" z takimi wymiarami fenomenologicznie rozumianego uczestnictwa, jak: empatia, przynależność, obecność) i na wpisaniu w nie poszukiwań badawczych (także o charakterze ewaluacji), "ustawić" niejako "na nowo" współpracę szkół, uczelni i organów nadzorujących oświatę. Pytanie o wzajemne relacje, przywództwo uznajemy bowiem - w kontekście dekretowanej właśnie zmiany - za szczególnie "gorące".
Sesja związana jest z wymaganiami: 2.4 Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli.
Uczenie się we współpracy z lokalną społecznością (Service Learning)
Prezentacja dwóch projektów wykorzystujących ideę uczenia przez współpracę szkoły z lokalną społecznością prowadzonych w Columbus (Ohio, USA). W jednym z projektów wykorzystano instytucje szkolnictwa wyższego, w drugim ponad 300firm działających w tym mieście. Pierwszy to efekt inicjatywy nauczycieli, drugi właścicieli przedsiębiorstw. Oba podejście mają swoje mocne strony i problemy, ale obserwując dwa różne modele można zobaczyć, że autentyczna uczenie się polega na działaniu, ma znaczenie dla uczniów i jest zawsze wyzwaniem.
Jakość edukacji z punktu widzenia dyrektora szkoły
Chciałbym zachęcić obecnych do refleksji nad kilkoma pytaniami:
3.1 Wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju
