Executive summary
Badanie przeprowadzono w 10 placówkach (ośmiu szkołach i dwóch przedszkolach). Kluczowe wnioski wynikające z badań przeprowadzonych z uczniami, rodzicami, nauczycielami, dyrektorami, samorządowcami i wizytatorami to:
- Można zauważyć zróżnicowane opinie na temat efektów ewaluacji w poszczególnych grupach badanych: nauczyciele i dyrektorzy optymistycznie wypowiadają się na temat procesu ewaluacji oraz użyteczności wniosków z ewaluacji (deklarują, że ewaluacja zewnętrzna przydaje się m.in. do prowadzenia ewaluacji wewnętrznej w szkole). Jeżeli chodzi o mierzalny wpływ ewaluacji na życie szkoły, to te grupy badanych podkreślają wprowadzenie zmian w planach zajęć. Ponadto badani wskazują, że po ewaluacji w obszarze efekty uruchomiono działania służące uporządkowaniu i poszerzeniu zakresu stosowanych analiz wyników.
- Inne grupy badanych, takie jak: uczniowie, rodzice, choć o samej ewaluacji wypowiadali się stosunkowo pozytywnie, to generalnienie nie są w stanie podać przykładów konkretnych zmian, jakie zaszły w szkole/przedszkolu po ewaluacji lub zdarza się to wyłącznie sporadycznie (w badanych 10 placówkach tylko w jednej rodzice widzą zmiany po przeprowadzeniu ewaluacji – poprawę stanu bezpieczeństwa). Część badanych uczniów twierdzi, że nie została poinformowana o wynikach badania – nie wiedzieli też o możliwości zapoznania się z raportem w Internecie. Ponadto część badanych rodziców nie była po prostu zainteresowana wnioskami zawartymi w raporcie (wiedzą, że jest upubliczniony, ale go nie czytali).
- Przedstawiciele JST w większości zapoznali się z raportem. Samorządowcy deklarują, że raport jest dla nich przydatny, gdyż poszerza zakres informacji o działaniu szkoły, jakie posiadają samorządy.
- Pomimo deklaracji dyrektorów i nauczycieli, że informacje zawarte w raportach w większości nie były dla nich czymś nowym, to jednak podkreślają, że wnioski (przynajmniej częściowo) zainspirowały ich (szczególnie dyrektorów) do podjęcia pewnych działań, takich jak zmiany w programie i planowanie nowych zajęć dodatkowych, lub wzmocniły dotychczasowy kierunek działań. Szczególnie w jednym z technikum, gdzie stopień spełniania wymagań był stosunkowo niski, wyniki ewaluacji stały się dla szkoły punktem wyjścia do dalszej pracy.
- Nauczyciele podkreślali w wywiadach rolę ewaluatorów, jako osób z „zewnątrz”, które mogą dostrzegać zjawiska, które nie są zauważane przez pracowników placówki.
- Choć trwałe efekty ewaluacji są ograniczone (bądź niemierzalne na tym etapie), ocena ewaluacji zewnętrznej we wszystkich grupach badanych wypada pozytywnie. Dostrzegane są zalety tego procesu. Badani uznali ewaluację zewnętrzną za obiektywne, rzetelne badanie pozwalające (jak to ujął jeden z nauczycieli): „zobaczyć, jak jest, a nie jak się wydaje”.
- Badani dostrzegają wartość raportu jako narzędzia dostarczanie wiedzy dla szkół – na przykład w wypadku jednej ze szkół wartościowe dla szkoły było pozyskanie zawartych w raporcie ewaluacyjnym informacji o możliwościach wykorzystania EWD do analizy wyników egzaminów zewnętrznych.
- W wypadku placówek, które uzyskały wysokie poziomy spełniania wymagań, raporty utwierdziły kadrę pedagogiczną w tym, że to co robią, robią dobrze i „powinni dalej tak pracować, żeby nie spadł poziom” (hipoteza demotywującej funkcji wysokich poziomów spełniania).
- Dla organu prowadzącego raport i opisany w nim poziom spełniania wymagań jest dowodem, że badane placówki działają dobrze (pamiętając, że wszystkie 10 badanych placówek osiągało stosunkowo wysokie poziomy spełniania wymagań).
- Badani odróżniają ewaluację od dotychczasowych kontroli, jednocześnie wysoko oceniając kompetencje badawcze i interpersonalne wizytatorów ds. ewaluacji.
Podsumowując, stosunkowo pozytywnie odbieranej ewaluacji (i ewaluatorów) w placówkach towarzyszy ograniczony zakres działań poewaluacyjnych i/lub wiedza na temat tych działań, szczególnie w grupie uczniów i rodziców.
Archiwum aktualności
(zobacz)